Wyrazy nowe lub „odświeżone” niemal ciągle pojawiają się w naszym języku, nie zawsze jednak trafiają do polszczyzny literackiej. Często są to określenia związane z konkretnymi grupami zawodowymi lub społecznymi, a czasem lokują się w języku ogólnym, tyle że potocznym. Kilka neologizmów mających związek z aktywnością w Internecie oraz kilka określeń rodzimych powracających w nowym znaczeniu […]
Od 1 stycznia 2026 roku zaczną obowiązywać nowe zasady pisowni polskiej. Nie zmieni się oczywiście cała nasza ortografia, a tylko niektóre zapisy wynikające z zasady konwencjonalnej, czyli umownej. Opublikowane zostały one już 10 maja br., a rok przed wejściem w życie przypomina je Jolanta Kubrak. Zapraszamy do sprawdzenia, jak będziemy pisali od 2026 roku. Jolanta […]
Kontynuując temat nie zawsze potrzebnego nadawania nowego znaczenia wyrazom polskim pod wpływem angielskich, Jolanta Kubrak omawia kolejne zmiany w języku, które, choć niefortunne, stały się faktem. Uczula także na wynikającą z nich dwuznaczność. Zapraszamy do lektury. Jolanta Kubrak – nauczyciel konsultant w Centrum Edukacji Nauczycieli w Suwałkach, redaktor „CENnych Wiadomości”. Prowadzi doskonalenie nauczycieli w zakresie edukacji […]
Epicko ogarniasz dedykowaną narrację. Czy to zdanie ma sens? Biorąc pod uwagę poprawność języka polskiego, absolutnie nie można uznać go za prawidłowe, natomiast zrozumieją je amatorzy współczesnej nowomowy i wytrychów językowych. O tym właśnie niepotrzebnym rozszerzaniu znaczeń wyrazów, dokonywanym często pod wpływem języka anielskiego, pisze Jolanta Kubrak w artykule „Niepotrzebne pożyczki”. Zapraszamy do lektury i […]
„Polacy […] swój język mają” zakomunikował w XVI wieku Mikołaj Rej i udowodnił swoje stwierdzenie tworząc polską literaturę. Co było wcześniej? Skąd Polacy „wzięli” swój język? Ile ma on wyrazów i dlaczego uważany jest za trudny? Na te, między innymi, pytania odpowiada Jolanta Kubrak w artykule „Polski nasz ojczysty”. Zapraszamy do lektury. Jolanta Kubrak – […]
Wśród umiejętności uczniów, określanych jako kluczowe, znajduje się „sprawne komunikowanie się w języku polskim”. Umiejętność, wydawać by się mogło, oczywista i niewymagająca szczególnych starań. Ale czy na pewno tak jest? Jolanta Kubrak zachęca, by podjąć trud wprowadzenia uczniów w tajniki sztuki rozmowy i proponuje, jak można tę pracę zacząć. Zapraszamy do lektury. Jolanta Kubrak – […]
Czy zawsze rozumiemy, co mówią uczniowie? Na przykład słysząc „Emano, ziom!”? Socjolekt młodzieżowy, czyli gwara tej grupy, jest obiektem zainteresowania socjolingwistów, a zatem został przeanalizowany i opisany. Zapraszamy do lektury artykułu Jolanty Kubrak, w którym poznają lub przypomną sobie Państwo przykłady wyrażeń pochodzących z gwary uczniowskiej (a więc i młodzieżowej) oraz krótką charakterystykę tej odmiany […]
Język żyje. Co to znaczy? Że jego użytkownicy zmieniają formy gramatyczne wyrazów, czasem ich wymowę, a często wzbogacają zasób słownictwa, korzystając z innych języków lub tworząc wyrazy nowe. Te ostatnie najpierw odbierane są jako dziwne i nie zawsze zrozumiałe, ale gdy są używane częściej i przez coraz większą liczbę osób, zyskują status wyrazu polskiego. Kilka […]
Wbrew temu, co kiedyś powiedział Umberto Eco: „Uwaga na wywiady! Są fałszywe”, zachęcamy dziś Państwa do przygotowania uczniów do przeprowadzania wywiadów, przydatnych dydaktycznie i społecznie. Dlaczego w tej rubryce? Ponieważ kultura języka rozmówców ma duże znaczenie. Kilka wskazówek, które można przekazać młodzieży, wprowadzając ją w rolę lokalnych „dziennikarzy”, podaje Jolanta Kubrak. Zapraszamy do skorzystania. Jolanta […]
W okresie świąteczno-noworocznym warto poruszyć kwestię pisowni wyrazów związanych z tym czasem, bo dylemat ortograficzny pojawi się zapewne niejeden, chociażby przy pisaniu życzeń. Te kwestie znajdą Państwo w drugiej części felietonu Jolanty Kubrak. Część pierwszą stanowi dalszy ciąg „rozszyfrowywania” znaczenia związków frazeologicznych, tym razem wywodzących się z języka rzemieślników. Zapraszamy do lektury. Jolanta Kubrak – […]
