Nowe przedmioty w szkołach od 1 września 2025 roku. Edukacja obywatelska i edukacja zdrowotna.
24 marca 2025 r. w Dzienniku Ustaw opublikowano rozporządzenie Ministra Edukacji dotyczące ramowych planów nauczania dla publicznych szkół (Dz.U. 2025 r. poz. 363).
26 marca 2025 r. w Dzienniku Ustaw opublikowano dwa rozporządzenia Ministra Edukacji dotyczące podstawy programowej nowych przedmiotów: edukacji zdrowotnej oraz edukacji obywatelskiej. Pierwsze z nich (Dz.U. 2025 r. poz. 378) określa wymagania dla szkół podstawowych, natomiast drugie (Dz.U. 2025 r. poz. 382) dotyczy liceów ogólnokształcących, techników i branżowych szkół II stopnia.
Edukacja obywatelska
Nowy przedmiot edukacja obywatelska będzie realizowany w:
- klasach II i III liceum ogólnokształcącego (3 godziny w okresie nauczania: 2 godziny tygodniowo w klasie II i 1 godzina w klasie III),
- klasach II i III liceum ogólnokształcącego dla dorosłych w formie stacjonarnej (1 godzina tygodniowo),
- semestrach I i II klasy II liceum ogólnokształcącego dla dorosłych w formie zaocznej (32 godziny w okresie nauczania – po 16 godzin w każdym semestrze),
- klasach II–IV technikum (1 godzina tygodniowo),
- klasach II i III branżowej szkoły I stopnia (1 godzina tygodniowo).
Wprowadzenie edukacji obywatelskiej w klasie II liceum ogólnokształcącego dla dorosłych w formie zaocznej spowodowało przesunięcie godzin przedmiotu historia (po 9 godzin w semestrze) z klasy II do klasy I.
Głównym celem edukacji obywatelskiej jest przygotowanie uczniów do świadomego i odpowiedzialnego zaangażowania obywatelskiego w społeczeństwie demokratycznym. Przedmiot ten ma kształtować postawy patriotyczne, poczucie odpowiedzialności za wspólnotę, otwartość, szacunek wobec innych oraz zaangażowanie na rzecz dobra wspólnego.
Edukacja zdrowotna
Edukacja zdrowotna zastąpi dotychczasowy nieobowiązkowy przedmiot wychowanie do życia w rodzinie i będzie realizowana od roku szkolnego 2025/2026 w:
- szkołach podstawowych (klasy IV–VIII),
- szkołach ponadpodstawowych (liceum, technikum, branżowa szkoła I stopnia).
Głównym celem edukacji zdrowotnej jest kształtowanie kompetencji uczniów związanych z dbałością o zdrowie oraz budowanie świadomości zdrowotnej. Program obejmuje następujące działy tematyczne:
1. Wartości i postawy
2. Zdrowie fizyczne
3. Aktywność fizyczna
4. Odżywianie
5. Zdrowie psychiczne
6. Zdrowie społeczne
7. Dojrzewanie (tylko w szkołach podstawowych)
8. Zdrowie seksualne
9. Zdrowie środowiskowe
10. Internet i profilaktyka uzależnień
11. System ochrony zdrowia (tylko w szkołach ponadpodstawowych)
Zasady organizacji zajęć będą analogiczne do przedmiotu wychowanie do życia w rodzinie. Przedmiot pozostanie nieobowiązkowy – rodzice lub pełnoletni uczniowie będą mogli złożyć pisemną rezygnację z uczestnictwa w zajęciach. Zajęcia będą odbywać się w wymiarze 1 godziny tygodniowo przez cały rok szkolny.
Kwalifikacje nauczycieli
W projekcie wskazano, że nauczycielami przedmiotu edukacja zdrowotna będą mogły zostać osoby posiadające odpowiednie kwalifikacje, takie jak inni nauczyciele przedmiotów lub zajęć, tj. osoba, która:
- ukończyła studia magisterskie w zakresie edukacji zdrowotnej oraz posiada przygotowanie pedagogiczne,
- ukończyła studia podyplomowe z edukacji zdrowotnej (w przypadku posiadania dyplomu magistra z innego kierunku) i posiada przygotowanie pedagogiczne.
Kwalifikacje do nauczania tego przedmiotu będą posiadali również:
- nauczyciele biologii, przyrody, wychowania fizycznego, wychowania do życia w rodzinie oraz nauczyciele psycholodzy,
- osoby, które ukończyły studia przygotowujące do wykonywania zawodu lekarza, lekarza dentysty, farmaceuty, pielęgniarki, położnej, diagnosty laboratoryjnego, fizjoterapeuty, ratownika medycznego albo studia w zakresie zdrowia publicznego i posiadają przygotowanie pedagogiczne.
Zajęcia z edukacji zdrowotnej będą mogły być prowadzone przez zespół dwóch lub więcej ww. nauczycieli.
Darmowe studia podyplomowe dla nauczycieli
Ministerstwo Edukacji Narodowej zleci 11 uczelniom realizację kwalifikacyjnych bezpłatnych studiów podyplomowych dla nauczycieli, przygotowujących do nauczania edukacji zdrowotnej. Będą trwały 3 semestry. Rekrutacja będzie prowadzona przez poszczególne uczelnie i rozpocznie się już w marcu 2025 roku. Studia będą realizowane na następujących uczelniach:
- Uniwersytet Medyczny w Białymstoku,
- Gdański Uniwersytet Medyczny,
- Uniwersytet Śląski w Katowicach,
- Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum w Krakowie,
- Uniwersytet Medyczny w Poznaniu,
- Uniwersytet Rzeszowski,
- Uniwersytet Medyczny w Szczecinie,
- Akademia Pedagogiki Specjalnej w Warszawie,
- Uniwersytet Warszawski,
- Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu,
- Uniwersytet w Zielonej Górze.
Koszt studiów w całości pokryty jest przez Skarb Państwa reprezentowany przez Ministra Edukacji.
Materiały edukacyjne
Materiały dydaktyczne, w tym scenariusze lekcji do nauczania edukacji zdrowotnej, zostaną opublikowane na Zintegrowanej Platformie Edukacyjnej przed rozpoczęciem nowego roku szkolnego.
Zachęcamy nauczycieli do zapoznania się z poniższymi rozporządzeniami.
Źródło. Rozporządzenia Ministra Edukacji:
oprac. Milena Probola
